Sektörel - Bilgi sermayesinde döngü süresi

2000’li yılların ilk yarısında Nokia en beğenilen ve en çok kullanılan cep telefonu markalarından biri iken, mevcut durumda Apple ve Android platformunda çalışan telefonların yanında ağırlığı artık kalmadı. ‘Eski ekonominin’ sektörlerinde bir şirketin 5-10 senelik bir sürede sektörün zirvelerinden bu kadar hızlı aşağıya düşmesine bu kadar sık rastlanmıyor. Yenilik faaliyetlerine dayalı ‘yeni ekonomi’ sektörlerinde, hızlı düşüşler artık olağan karşılanıyor. Yeni ekonomi içinde, yenilik üreten şirketler 'yenilik içeren' ürünler ile rekabet edebiliyor. Bunun sonucunda, bu sektörlerde şirket değerinin önemli bir kısmı, fiziki üretim tesisleri, binalar ve arsalardan gelmiyor. Üretilen yeni bilgi ve bu bilgilerden oluşan teknoloji, patent ve marka değerleri, hızlı değişen ve dinamik pazar koşullarında rekabet avantajı sağlayan tanıtım ve pazarlama stratejileri ve organizasyonel yönetim bilgileri artık şirket değerini büyük oranda belirliyor. Kısaca, yeniliğe dayalı sektörlerde, şirketleri ayakta tutan unsur şirketin ürettiği bilgi sermayesi oluyor. Bu tür sermayeye sahip şirketlerde, tepede kalabilmek için, sürekli ve yüksek miktarlarda yeni bilgi yatırımının yapılması gerekiyor.

Ekonomik üretimde kullanılan tüm varlıklar belli bir hızda aşınıyor ve değerini kaybediyor. Yeni ekonomi içinde, fiziki aşınmanın ötesinde, teknolojinin 'demode' olması ve yeni bilgi ve teknolojiler karşısında rekabet şansını kaybetmesi şirket değerini hızlı düşürüyor. Bina, makine ve taşıtların değerleri, genelde 5 ile 50 sene arasında değişen sürelerde sıfırlanıyor. Ancak teknolojik ürün ve bilgi sermayesi varlıklarında bu süre çok daha hızlı gerçekleşiyor.

Yenilik içeren bir üründe, teknoloji geliştirme ve Ar-Ge faaliyetleri sürecinin başından, ekonomik olarak üreticisine kâr sağladığı sürenin sonuna kadar olan geçen dönem, ‘teknoloji hayat döngüsü’ (technology life cycle, TLC) olarak tanımlanıyor. Teknolojinin hızlı ilerlemesi ve teknolojik bilgi ve ürünlerin süratli bir şekilde ‘demode’ olması teknoloji hayat döngüsünü kısaltıyor. Nokia’nın bu yarışta geri kalması, kısalan teknoloji hayat döngüsü içinde, Apple ve Android platformundaki şirketlerin getirdikleri yenilik içeren ürünler ile rekabet edememesinden kaynaklanıyor. Kısalan teknoloji hayat döngüsü, Nokia gibi döngüyü yakalayamayan teknoloji şirketlerinin rekabet sahnesinden silinmesine neden oluyor. Yeni ekonomide ayakta kalmak eski ekonomiye göre artık daha zor olacak!


Alıntı:
http://www.radikal.com.tr/yazarlar/metin_ercan/bilgi_sermayesinde_dongu_suresi-1219539